In HR had men lange tijd de mond vol over een ‘VUCA-wereld’, maar intussen is BANI misschien een beter acroniem om ons wereldbeeld te omschrijven. Waar staan die letters precies voor, en wat vang je aan met de zoveelste afkorting? Dat leggen we graag voor je uit.
VUCA: een uitgeholde term
Volatile, uncertain, complex, ambiguous. Dat is waar VUCA voor staat. Het is een term die zo’n vier decennia geleden is ontstaan, ten tijde van de Koude Oorlog. De bedoeling was om de (werk)wereld in één term te vatten. Want dat willen we graag als mensen: alles rondom ons begrijpen – en als het even kan, alles ook onder controle houden.
Maar de term ‘VUCA-wereld’ is doorheen de jaren zo veel gebruikt geweest, dat het ook wat z’n betekenis verloren is. En onze wereld lijkt ook echt veranderd te zijn.
Een nieuwe wereld, een nieuw acroniem?
De term VUCA gaf dus niet langer de nodige houvast om toekomstscenario’s uit te denken. En dan laat een nieuwe, trendy afkorting niet lang op zich wachten natuurlijk. Enter BANI: brittle, anxious, non-linear, incomprehensible.
Toekomstscenario’s uitdenken is vandaag een pak minder evident door alle chaos in de wereld.
Het was de Amerikaanse futurist Jamais Cascio die met de term op de proppen kwam. Volgens hem zijn de uitdagingen (op de werkvloer) vandaag helemaal anders omwille van verschillende crisissen waar je niet omheen kan. Denk maar aan de pandemie, de recente oorlogen, ongelijkheden die steeds meer aan het licht komen, en de welzijns- en klimaatcrisis.
De wereld lijkt vandaag een pak chaotischer dan wat VUCA doet uitschijnen. Er is effectief veel veranderd, en daar zoomen we even op in.
Brittle: fragiele systemen
In onze wereld is er heel wat met elkaar verbonden, wat voor een domino-effect zorgt als er één blokje omvalt. Kijk maar naar de impact van de energiecrisis op heel wat bedrijven, of wat de stijging van de prijs van de grondstoffen allemaal teweegbracht. We maken onszelf graag wijs dat bepaalde systemen en structuren onfeilbaar zijn, maar die illusie moeten we loslaten. Daarvoor hebben we veerkracht nodig.
Anxious: een hulpeloos gevoel
Vandaag is er meer informatie en data dan ooit, wat ongelofelijk overweldigend kan zijn. We zijn ons extra bewust van alles wat er mogelijk zou kunnen mislopen. De controle soms ook eens durven loslaten is dan ook een vaardigheid die extra belangrijk wordt. Geen weerstand bieden, maar meeveren. Zo krijgt stress ook minder kans.
Non-linear: het vlindereffect
Oorzaak en gevolg lijkt steeds moeilijker in te schatten. Er is geen simpele route meer om van A naar B te gaan, zoals we al aanhaalden in onze blog over intrapreneurship. Er zijn onverwachte omleidingen, en sommige wegen blijken ineens doodlopende banen.
Vandaag is er dus een grote nood aan snel kunnen bijsturen. Medewerkers met een sterk aanpassingsvermogen zijn van onschatbare waarde in een wereld die steeds meer non-lineair blijkt.
Doordat onze wereld zo verbonden is, krijg je een domino-effect als er één blokje omvalt.
Incomprehensible: niets houdt steek
Sommige zaken lijken te gebeuren zonder logica of doel. We kunnen bijvoorbeeld niet altijd verklaren hoe artificial intelligence nu precies tot een bepaalde oplossing is gekomen. Zo veel mogelijk transparantie kan mensen nochtans wel helpen om te begrijpen wat er aan de hand is, maar het is ook aanvaarden dat ‘hoe meer je leert, hoe meer je weet dat je niets weet’.
Anders werken in een BANI-wereld
Bij How’s Work pleiten we ervoor dat BANI niet gewoon een nieuw modewoord wordt. Een term die toont dat je ‘mee’ bent op vlak van HR. Want eigenlijk doen al die afkortingen er weinig toe. Ja, de wereld is de afgelopen jaren enorm veranderd. En ja, het is belangrijk dat je begrijpt dat we in deze nieuwe context op een andere manier moeten werken, leren en groeien. Maar de vraag is: wat doé je ermee?
Wat ons betreft is het antwoord daarop: inzetten op intrapreneurship. Je mensen empoweren zodat ze zich gesterkt voelen om vol zelfvertrouwen te navigeren in een chaotische wereld. Ervoor zorgen dat mensen zich blijven openstellen, en dat ze zich niet laten demotiveren door gemiste kansen. Zien wat er is én wat er beter kan, met de blik op oneindig. Want ja, in een BANI-wereld kan alles, toch?